KEKLİK YETİŞTİRİCİLİĞİ

Konusu 'Keklik' forumundadır ve guvercinurfa tarafından 8 Ağustos 2009 başlatılmıştır.

  1. guvercinurfa

    guvercinurfa Well-Known Member Yönetim Üyesi

    KEKLİK YETİŞTİRİCİLİĞİ


    Keklik, evcil ve yabani hayatta 14 alt türü olan, önemli bir ticari potansiyele sahip süs kuşlarından biridir. Avcılık, et üretimi ve yumurtası için beslenen kekliklerin eti çok lezzetli ve yağ oranı düşüktür. Beslenme ve yetiştirme kolaylığından dolayı süs kuşu yetiştiriciliğine başlamak isteyenler için uygun bir kuştur. ABD, Fransa, İspanya, Macaristan ve Çekoslavakya gibi birçok ülkede keklik üretilmekte ve bu üretilen hayvanlar özel avlaklarda avlandırılmaktadır. Ülkemizin ekolojik şartları av alanları kurulması için uygun olup yurdumuzda bu avlaklardan sadece Nazilli-Alamut köyünde vardır. A.B.D.’ ne 1951 yılında İzmir’den keklik götürülmüş ve 4 ayrı bölgeye (New Mexico, Arizona, Utah ve Nevada eyaletleri) salınarak adaptasyon çalışmaları yapılmış ve o bölgede bu keklikler ''Türk kekliği'' (Alectoris graeca kleini) olarak avlandırılmıştır. Türkiye’de en yaygın olarak bulunanı kınalı kekliktir. 5-10 yıl öncesine kadar yabani hayatta keklikler sürüler halinde bulunurken, bugün sayıları azalmış, avcılar avlayacak keklik bulamaz hale gelmiştir. Özellikle bilinçsiz avlanma ve tarımda verimi artırmak için kullanılan kimyasallar nedeniyle tabii dengenin bozulmasının tabii keklik populasyonlarının yok olmasına sebebiyet verdiği düşünülmektedir.


    Fiziksel Özellikleri


    Keklik dolgun vücut yapılı, kısa kuyruklu, yuvarlak kanatlı ve gagaları yem almaya uygun şekilde olup bıldırcından daha iri, sülünden daha küçüktür. Kınalı kekliklerin alnında başlayan karakteristik siyah bant şeklindeki çizgi gözlere ve oradan boynun alt kısımlarına kadar iner. Olgun yaştaki kekliklerin göğüs, sırt, ve kanatları kül grisi renkte olup, yanda çubuk şeklinde siyah çizgiler vardır. Gaga, ayak ve bacaklar kırmızı renkte olup, kınalı keklikler isimlerini bu renklerden almışlardır. Palazların dış uçucu telekleri farklı renk ve şekilde olup, bu telekler beneklidir. Dıştaki iki uçuş teleği ikinci yılın sonuna kadar dökülmez.
    Erkekler 550-650 gr ergin ağırlığa sahiptirler. Ergin dişiler ise erkeklerden %10 daha hafiftir. Erkek ve dişiler aynı tüy renginde olup, olgunlaşma başlayınca erkekler mahmuzlarından tanınır. Erkeklerin mahmuzları dişilerinkinden daha büyüktür. Mahmuzlara bakılarak cinsiyet tayini yapılabileceği gibi, kesin cinsiyet ayrımı kloakaya bakılarak da yapılabilir.


    Bakım ve Beslenme


    Keklikler kafes sistemiyle yetiştirmeye uygun olup, ikili, üçlü ve daha büyük koloniler halinde bulundurulabilir. En iyi döllülük oranı daha küçük gruplarda elde edilir. Özel yetiştirmelerde 3 dişiye 1 erkek hesap edilir. Yumurtlama sezonundan önce döllülükten emin olabilmek için damızlık sürü seçimi kış sonunda yapılmalıdır. Dişi keklikler Nisan ve Mayıs aylarında yumurtlamaya başlar ve yaz ortalarına kadar devam ederler. Yumurtlama süresi günlük 16 saat ışıklandırma ile uzatılabilir. Her dişi sezonda 30-50 yumurta yumurtlayabilir. Yumurtaların günde en az 2 kez toplanmalıdır. Çünkü entansif şartlarda yetiştirilen kekliklerde, yumurtaları kırmaya yönelik davranışlara çok sık rastlanır. Keklikler genel olarak, kendi yumurtaları üzerine yatmaz, bundan dolayı yumurtaların toplanıp bir kuluçka makinesine konulması gerekir. Keklik yumurtaları, gurk olmuş küçük cüsseli tavukların altına konarak da civciv çıkarılabilir. Kuluçka süresi 24 gündür.
    Keklikler kanibalizme meyillidir, bu yüzden aşırı kalabalık büyütülmemelidir.
    Keklik civcivleri çabuk büyür ve büyütmek kolaydır. Civcivler çok aktif olup büyütme bölgelerinde küçük bölmelerin olması iyidir. Büyütme bölgesindeki ilk ısı 33oC olmalı ve bu ısı 3 günde 1oC azaltılarak 21oC’de sabitlenir. 6 haftalık yaşta büyütme bölümünden çıkarılmalıdır. Bu dönemde kekliklere hindi başlangıç yemi (%28 ham proteinli), bu dönemden kesim dönemine kadar da (16-18 hafta) hindi büyütme yemi (%22 ham proteinli) verilebilir.
    İlk 10 hafta içinde her 100 civciv için 1m. uzunlukta bir yemlik ve sürekli su bulundurulmalı ve suluklar derin olmamalıdır.
    Keklikler için gerekli yer ihtiyacı yaşa bağlı olarak değişmekte olup ilk 10 haftada 600cm2’lik alan bir keklik için yeterli iken bu yaştan sonra 18-20. haftaya kadar 1200 cm2 alan gereklidir. 3m. genişliğinde, 2m. derinliğinde, 2m. yüksekliğinde kapalı bir alanda 15 çift damızlık keklik başarılı bir şekilde yetiştirilebilir.



    KEKLİK ÇEŞİTLERİ


    Yayılma Alanı



    Güneydoğu Balkan Yarımadasından, Küçük Asya, Yakın doğu ve İran’a, Himalayalardan Güney Mançurya, Çin, Türkistan ve Moğolistan’a kadar yayılma alanı olan 14 ırkı vardır. Batı Amerika, Yeni Zelenda ve Havai’ de başarı ile yetiştirilmektedir. Türkiye’nin hemen her yöresinde bulunur. Güney Ege adaları ve Kıbrıs’ta yaşamaktadır. (Çizelge 10)
    Çizelge 10: değişik Yörelerde Yaşayan Ergin Kınalı Kekliklerin Canlı Ağırlıkları (g)
    ErkekDişiBölgeOrtalamaDeğişim sınırlarıOrtalamaDeğişim sınırlarıTrakya, Limni Adası, Güney ve Batı Türkiye536504-595501462-545Ege Adaları, Girit494460-562391365-420


    Özellikleri


    Vücut uzunluğu 33 cm’ dir. Renk yanlarda beyaz üzerine siyah bantlıdır. Gerdan beyaz renkli, diğer kısımlar gri ya da gri - kahverengidir. Doğal yaşama ortamı dağlık ve kayalık bölgelerdir. Ülkemizin hemen her yerinde kınalı keklikler bulunur. Kınalı keklikler doğada genellikle monogramdırlar. Ancak iki eşlilik yani bir erkeğin iki dişi ile bir aile kurması olayına populasyonda % 10 oranında rastlanabilmektedir. Evcil ortamda bu özelliklerin geliştirilmesi, yani bir erkeğin çok sayıda dişi ile birleştirilerek başarı elde edilmesi olasıdır. Doğal kuluçkada yumurtalardan 24 günde yavru çıkar. Yavrular 7-10 gün içinde uçmaya başlar. Yavrular ana veya baba ile ya da her ikisi ile birlikte yuvayı terk ederler. Birkaç gün sonra da başka çiftlerin yavruları ile birleşerek 30-50 bireylik bir sürü oluştururlar. Bu sürüye erginlerden bir ya da 3 keklik liderlik yapar. Kimi zaman sürülerin büyüklüğü 100’ü geçer. Bu durumda liderlerin sayısı da 10 kadar olabilir.
    Keklikler Orta Avrupa koşullarında Mart başından Ağustos ortasına kadar 10-20 kadar, ortalama 15 yumurta yaparlar ve bu süre içinde kuluçkaya yatarlar. Yumurtalar renk bakımından çok çeşitlik gösterir. Açık sarıdan gri kahverengine, beyazdan gül kırmızısına kadar değişik renkte yumurtalara rastlanır.


    Çil Keklik (Perdix perdix)
    Yayılma Alanı


    Çil kekliğin Avrupa’da Güney İsveç ve Güney Finlandiya’dan Kuzey İspanya ve İtalya’ya kadar; Balkanlardan Küçük Asya’ya, Kuzey ve Batı İran’a kadar yayılma alanı olan 7 ayrı ırkı bulunmaktadır. Türkiye’de ise Anadolu’da görülmektedir.


    Özellikleri


    Vücut uzunluğu kınalı keklikten biraz kısa olup, 30 cm’dir. Kanatları ve sırtı kahverengi, vücudun diğer bölümleri boz renklidir. Erkeklerin karın kesiminde at nalı biçiminde kestane renkli bir oluşum vardır. Dişilerde genellikle bu renk oluşumu bulunmaz ya da kimilerinde çok küçük olarak görülebilir. Doğal yaşama ortamı çayırlar ve bozkırlardır. Ergin çil kekliklerin canlı ağırlıkları erkeklerde ortalama 408 g (350-600), dişilerde ise 402 g (320-570)’dır.
    Çil keklikler ilkbaharda yeşilimsi renkten kahverengi griye kadar değişen renklerde 10-20 yumurta yaparlar. Kuluçka süresi 25 gündür. Yavrular 13-14 günlük olduklarında uçmaya başlarlar. Yaklaşık 15 5 haftalık olduklarında tam bağımsız olarak hareket edebilirler. Ancak gelecek ilkbahara kadar ana-babaları ile birlikte yaşamlarını sürdürmeyi tercih ederler. İlk yaşlarının sonuna doğru eşeysel olgunluğa erişirler ve yaklaşık 14 g ağırlığında yumurta yaparlar. Yumurta genişliği 27 mm, uzunluğu 37 mm, biçim indeksi ise 0.73 dolayındadır.
    Çil keklikler 14 gün boyunca yumurtladıktan sonra kuluçkaya yatarlar. Yaklaşık 10 günde yumurtlanan yumurtalar alınırsa, kuluçkaya yatmak üzere yumurtlamayı sürdürürler. Böylece bir keklikten 50-60 hatta 80-100 kadar yumurta elde etmek mümküündür.
    Tinamo Kekliği (Nothoprocta perdicaria)
    Yayılma Alanı


    Güney Amerika kökenli olan Tinamo Kekliği süsü ve et hayvanı olarak geliştirilmektedir. Yapay koşullarda yetiştirilmesinde başarı sağlanmıştır.


    Özellikleri


    Tinamo kekliği çikolata renkli 40 g ağırlığında yumurta yapar. Kanatlılar ve süs hayvanları içinde vücut ağırlığına oranla en büyük yumurta veren tür olarak bilinir. Kuluçka süre 22-23 gün olup, kuluçka koşulları konusunda tavuklarla benzerlik gösterir.
    Ticari amaçla üretimi yapılan Tinamo’lar % 26 proteinli hindi başlama yemleri ile 16 haftada 455 g canlı ağırlığa erişmektedir. Kesim randımanı % 70 olup karkas ağırlığının yaklaşık % 40’ını göğüs eti oluşturmaktadır.
    Çizelge 11. Değişik Yaşlarda kınalı Keklik Yavrularının Canlı Ağırlıkları (g)
    Yaş Ağırlık (g)3 Günlük172 Haftalık505 Haftalık1709 Haftalık44016 Haftalık67024 Haftalık720




    KEKLİK


    Eti ve yumurtası için beslenen kekliklerin eti çok lezzetli ve yağ oranı düşüktür. Türkiye'de Nazilli, Alamut ve Çatalca Durusu' da kurulan özel avlaklarda keklik yetiştirilmektedir. Kınalı keklik, Gül keklik, Kum kekliği ve Taş kekliği yurdumuzda çok az sayıdadır.



    Kınalı keklik :


    33 cm boyunda, 550-600 gram ağırlığında, 13 cm uzunluğunda kuyruklu, kanatları siyah şeritli kül kurusu renkte, boynu kolye benzeri tüylü, vücudu koyu krem renkte gagası ve ayakları kırmızı renkli bir kuş türüdür. Erkekleri 600 gram dişileri 550 gram civarındadır. Erkeklerinin ayaklarında mahmuz vardır. Dişiler 4 aylıkken yumurtlamaya başlar. Mart ve Haziran ayları arasında günde bir adet yumurta yapar. Yumurtası 15 gram ağırlığındadır. Yumurtlama yaz ortasına kadar uzatılmak istenilirse 10 voltluk ampul ile 16 saat ışıklandırma yapılabilir.






    Kuluçka :


    Bir dişi bir erkek şeklinde çiftleştirme yapılabildiği gibi üç dişi bir erkek şeklinde de yapılabilir. Yumurtalar kuluçka makinesine konarak üretim yapılır. Ancak çiftleşmeden 2-3 hafta sonra toplanan yumurtalar kuluçka makinesine konursa çıkan civciv sayısı yüksek olur. Civcivler 24 gün sonra çıkmaya başlar.
    Dezenfekte edilerek makineye konulan yumurtalar gelişme kısmında 21 gün, çıkış kısmında 3 gün kalırlar. Yumurtaların makinede günde en az 4 kez çevrilmesi gerekir.



    Kuluçka makinesinin ısı ve rutubeti ne kadar olmalıdır?


    Kuluçka makinesinin ısısı 21. güne kadar 37.6 derece rutubeti ise yüzde 59, 21 günden 24. güne kadar ısı 36.5 derece ve rutubet yüzde 69 olmalıdır.
    Keklik yumurtalarında civciv çıkma oranı yüzde 90 gibi yüksek bir değerdedir.



    Civcivlerin bakım ve beslenmeleri nasıl olmalıdır?


    Civcivler tabanı ayaklarına zarar vermeyecek ince tellerle kaplı ve çok katlı ana makinelerde yada yerde bakım ve beslenmeleri yapılır. Bunlar için özel kafes yapmaya gerek yoktur. Ana makinenin ısısı ilk günler 33 derece olmalı ve her gün 1 derece azaltarak 21 dereceye kadar indirmeli ve bu derecenin altına düşmemelidir. Hayvanların birbirlerini gagalamamaları için gagaları kesilmeli, ışık azaltılmalı ve yeşil ot verilmelidir. Keklik civcivlerine yem fabrikalarında yapılan yüzde 30 proteinli yem verilir. Yoksa hindi yemi de verilebilir. Ergin hale gelince yüzde 24 proteinli yem verilir.
    Bir keklik haftada 300 gram yem tüketir. 18 haftalık oluncaya kadar 3600 gram yem tüketir ve bu süre sonunda ağırlığı 600 gram gelir.



    Barınakları;


    Keklikler büyük sürüler halinde de yetiştirilebilir. 14 çift keklik için 3 metre genişlikte, 2 metre yükseklikte kafesler yeterli olur. Eğer keklik sayısını daha da artırmak istersek bu boyutlar göz önüne alınarak kafesler daha da büyütülebilir. Bu kafeslerin içinde 100 keklik için 1 metre uzunluğunda yemlik, 4,5 litre su alan 3 adet suluk yeterli olur.
    Tilki, kedi, köpek ve sansar gibi hayvanlar kekliklerin en büyük düşmanlarıdır. Bu gibi hayvanlardan ve karga, serçe gibi kuşlardan korumak için kafeslerin etrafı ince tellerle çevrilir. Kekliklerin nesillerinin tükenmemesini sağlamak ve sayılarını artırmak için avlanmanın bilinçli bir şekilde yapılarak yetiştiriciliğine yönelmek gerekmektedir.
     
  2. urfalıkadir

    urfalıkadir Member Üye

    bilgiler için eyvallah kardaşım
     
  3. hasan63urfa

    hasan63urfa New Member Üye

    fehmi abi paylaşım için teşekkür
     
  4. DoganBeq

    DoganBeq Active Member Üye

    bilgiler icin tşkler
     

Sayfayı Paylaş